Đã có nhiều phương án cấp điện cho đảo Lý Sơn (tỉnh Quảng Ngãi) được nghiên cứu triển khai như sử dụng năng lượng gió, năng lượng mặt trời và gần đây nhất là xây dựng nhà máy nhiệt điện chạy than, nhưng tất cả đều không thành hiện thực, hơn 22.000 người dân trên đảo Lý Sơn vẫn phải chịu cảnh thiếu điện trầm trọng. Người dân “khát” điện, doanh nghiệp không thể phát triển vì thiếu điện, hòn đảo tiền tiêu giàu tiềm năng nhưng tất cả vẫn chỉ là tiềm năng do thiếu điện! 

Xuất phát từ yêu cầu bức bách đó, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngày 14/10/2013, Bộ Công Thương phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình “Cấp điện từ hệ thống điện quốc gia cho huyện đảo Lý Sơn bằng cáp ngầm” với mục tiêu cung cấp điện ổn định, chất lượng phục vụ nhu cầu sử dụng điện cho sản xuất và sinh hoạt, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói giảm nghèo, góp phần giữ vững an ninh, quốc phòng, chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc. Tổng Công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC) được giao nhiệm vụ làm chủ đầu tư dự án này.

Thi công về đích sớm gần 1 tháng

Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc EVNCPC Trần Đình Nhân cho biết, ngay sau khi được giao nhiệm vụ làm chủ đầu tư dự án, Tổng Công ty đã xác định ngay đây là nhiệm vụ chính trị đặc biệt và là trọng tâm trong kế hoạch 2014.

Trong điều kiện nguồn vốn đầu tư rất khó khăn, Tổng Công ty quyết định tạm dừng hoặc giãn tiến độ đầu tư các công trình chưa thật sự cấp thiết, các công trình xây dựng nhà làm việc, trang bị phương tiện phục vụ sản xuất để ưu tiên bố trí đủ vốn đối ứng cho dự án. Ngay sau khi phương án giải quyết  vốn đầu tư được chấp thuận, Tổng Công ty đã thành lập Ban chỉ đạo để trực tiếp theo dõi, xử lý công việc và giám sát chặt chẽ chất lượng, tiến độ triển khai công trình.

Có thể nói, từng hạng mục của dự án này đều được thi công bảo đảm đúng và vượt tiến độ. Theo kế hoạch ban đầu và hợp đồng EPC đã ký với liên danh nhà thầu Prysmian-Thái Dương thì tiến độ thực hiện 225 ngày. Hoàn thành khảo sát trước ngày 30/5/2014. Sản xuất cáp ngầm, vận chuyển đến công trường và hoàn thành thủ tục thông quan trước 30/8/2014. Đầu tháng 9/2014, sẽ tổ chức khởi công và hoàn thành lắp đặt, đấu nối, thử nghiệm và nghiệm thu trước ngày 10/10/2014. Tuy nhiên, nhờ sự sự hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ của UBND tỉnh Quảng Ngãi; sự nỗ lực cao của chủ đầu tư, nhà thầu Prysmian-Thái Dương và các đơn vị liên quan, dự án đã được triển khai và hoàn thành sớm hơn dự kiến gần 1 tháng.

Lắp đặt công tơ điện tử trên đảo Lý Sơn. Ảnh: VGP/Ngọc Thạch

Ông Nguyễn Hồng Thái, Tổng Giám đốc Liên danh Prysmian-Thái Dương (Tổng chỉ huy công trường thi công kéo cáp xuyên biển) cho biết, doanh nghiệp đã huy động trên 80 kỹ sư, chuyên gia trong và ngoài nước có kinh nghiệm tham gia thi công, đồng thời thuê sà lan rải cáp của Singapore thực hiện dự án.

Để sẵn sàng cho việc đón nhận dòng điện từ hệ thống điện quốc gia qua đường cáp ngầm 22kV khi dự án hoàn thành, song song với việc xây dựng đường cáp ngầm xuyên biển, EVNCPC cũng đã khẩn trương thực hiện nâng cấp lưới điện phân phối trên đảo. Toàn bộ hệ thống lưới điện phân phối trên đảo đã được quản lý trên bản đồ số và được Tổng Công ty đầu tư lắp đặt 4.280 công tơ điện tử thông minh với công nghệ đọc chỉ số từ xa “RF - Spider”. Với công nghệ này, khách hàng sử dụng điện được hưởng một dịch vụ rất tốt, một công cụ khách quan trong việc giám sát, tra cứu sản lượng sử dụng điện của mình.

Những chuyển động đầu tiên

Những ngày này ở Lý Sơn, đi đến đâu chúng tôi cũng thấy râm ran chuyện điện. Khó có thể diễn tả hết niềm vui của người dân Lý Sơn khi điện lưới quốc gia về đến đảo như thế nào. Ở đâu chúng tôi cũng cảm nhận được niềm hân hoan đó, niềm vui dồn nén bấy lâu trong sự khát khao và chờ đợi qua nhiều thế hệ. Nay có điện lưới quốc gia rồi, nhà nhà đều phấn khởi.

Các cơ sở sản xuất, dịch vụ đã có kế hoạch mở rộng và chuyển đổi máy móc sang sử dụng điện thay dầu để nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Tại các cửa hàng mua bán điện máy ở Lý Sơn, lượng người đi mua máy giặt, tủ lạnh, ti vi... tăng đột biến. Anh Bùi Văn Hoàng, chủ một cửa hàng điện lạnh (thôn Tây, xã An Hải) cho biết, từ khi có dự án cáp ngầm xuyên biển đưa điện từ đất liền ra đảo, rất nhiều người mở cửa hàng điện máy, lượng người đến mua tăng lên rõ rệt. Anh Phạm Việt Cường, chủ Trung tâm điện máy Việt Cường (thành phố Quảng Ngãi) cho biết, chào mừng sự kiện nhân dân huyện đảo Lý Sơn có điện lưới quốc gia, Trung tâm đã mở chi nhánh tại Lý Sơn bán hàng ngàn sản phẩm điện tử, điện lạnh các loại để phục vụ bà con.

Anh Lương Quang Tri, nhân viên bán hàng của trung tâm điện máy Hòa Bình tại Lý Sơn, cho biết, mỗi ngày anh bán được từ 2-4 chiếc tủ lạnh. Còn theo anh Trần Minh Khánh, chủ nhà nghỉ Đại Dương thì nhà nghỉ của anh có 9 phòng, nay có nguồn điện ổn định anh đã đầu tư lắp đặt 9 máy điều hòa để phục vụ du khách ra đảo.

Trong niềm phấn khởi khi mới sắm cho gia đình một chiếc tủ lạnh, anh Huỳnh Ngọc Thảo (Đội 16, thôn Đông, xã An Hải), thì nói: “Cả đời bám đảo, thiếu thốn đủ bề chỉ vì thiếu nguồn điện. Nay có điện lưới, nên dù thiếu thốn, ai cũng ráng sắm cho được chiếc tủ lạnh, chiếc máy giặt để thỏa ước nguyện”.

Hàng điện tử - "mặt hàng bán chạy nhất" trên đảo Lý Sơn những ngày này. Ảnh: VGP/Ngọc Thạch

Theo ông Trần Ngọc Nguyên, Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn, đã có nhiều nhà đầu tư ra đảo đặt vấn đề xây dựng khách sạn, mở các cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá, chế biến nông sản. Lãnh đạo huyện cũng đã có kế hoạch đón đầu để khi nguồn điện ra đảo, sẽ trở thành xung lực mới trong việc khai thác tốt nhất  tiềm năng, thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội của hòn đảo này…

Ông Nguyễn Thanh, Bí thư Huyện ủy Lý Sơn nói ngày đón dòng điện lưới quốc gia tới đây chắc chắn là một trong những dịp trọng đại nhất của Lý Sơn: “Có điện lưới, Lý Sơn sẽ có thêm điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế, cơ sở hạ tầng, du lịch, biển đảo… Đó là cú hích để Lý Sơn thay đổi mạnh mẽ trong thời gian tới”, ông Thanh khẳng định.

Nhiều người dân trên đảo Lý Sơn nói với chúng tôi khi thấy đầu cáp ngầm đã được kéo vào bờ, kể: Cách đây 1 năm, nghe huyện thông báo sẽ triển khai dự án đưa điện lưới quốc gia ra đảo, chúng tôi không tin, vì trước đó cũng có nhiều dự án triển khai nhưng cuối cùng đã không thành. Giờ thì ước mơ thành sự thật rồi. Vui lắm! Cả đảo Lý Sơn đang náo nức như ngày hội lớn…